هدف از ایجاد این طرح ، احداث واحدی است که قابلیت تولید خیارشور ، مربا و شوریجات را فراهم آورد و علاوه بر تامین نیاز منطقه اجرای طرح ، بخشی از بازار داخلی را به تولیداتش اختصاص دهد.
موارد مصرف و کاربرد :
ترشیجات و خیارشور معمولا همراه با غذا مورد مصرف قرار می گیرد . خیارشور حالت چاشنی داشته و به صورت زیادی در تهیه غذا های سبک و ساندویچ به کاربرده می شود. ترشیجات بیشتر حالت سنتی خود را حفظ نمودهاند وبیشتر همراه غذاهای سنتی مورد مصرف قرار می گیرند.
شرایط واردات و صادرات :
ترشی و خیارشور جزء محصولات غذایی که دارای استاندارهای سخت خوراکی در اروپا و آمریکا نمی باشد و لذا پیشنهاد می شود و با توجه به شرایط صادرات آسان و تعرفه ای گمرکی و هزینه حمل و نقل در ابتدا صادرات به کشورهایی که شرایط واردات آسان تری دارند مد نظر قرار گیرد . همچنین شایان ذکر است مصرف کنندگان این محصول کشورهای آسیای میانه ، خلیج فارس و اروپای شرقی وتا حدی اروپای غربی می باشند.
کالاهای جایگزین و تجزیه و تحلیل اثرات آن بر مصرف محصول :
از موادی چون شورها و ماست و سبزیجات ساده می توان به عنوان جایگزین مناسبی برای ترشیجات و خیارشور نام برد.
اهمیت استراتژیک کالا در دنیای امروز :
این کالا بدلیل استفاده محصولات کشاورزی به عنوان مواد اولیه و در حقیقت ایجاد ارزش افزوده برای کالاهای کشاورزی و ایجاد اشتغال مناسب برای کشورهایی که دارای محصولات کشاورزی با قیمت و کیفیت مناسب بسیار مطلوب می باشد.
همچنین بدلیل تغییر بافت سنتی خانواده ها در کشورهای در حال توسعه مصرف ترشیجات و خیارشور تولید شده به صورت صنعتی در حال گسترش بوده و بسیاری از کشورها سعی در گسترش اینگونه محصولات بجای غذای سنتزی در حال گسترش دارند.
کشورهای عمده تولید کننده و مصرف کننده محصول :
کشورهای اروپای شرقی و آسیای میانه و چین و خاورمیانه کشورهای عمده تولید کننده و مصرف کننده این محصول می باشند .
فرآیند تولیدترشی و خیار شور :
خیارشور و ترشیجات بدلیل اشتراکات و شرایط تولید مشابه می توانند در یک واحد صنعتی تولید شوند . در اینجا ابتدا به بررسی فرآیند تولید خیارشور وسپس ترشی می پردازیم :
خیارشور :
از قرار گرفتن خیار در محلول مناسب آماده شده از سرکه و آب نمک خیارشور تهیه می شود. فرآیند صنعتی تولید خیارشور در ادامه توضیح داده شده است:
1- توزین خیار قبل از تخلیه و تحویل بار : در کارخانجات مواد غذایی که مواد اولیه آن ها میوه است میوه را به وسیله باسکول توزین کرده وسپس تخلیه می نمایند.
2- شستشو وتمیز کردن اولیه : منظور از تمیز کردن پاک نمودن خیار از هرگونه آلودگی خارجی می باشد.بدین منظور می توان روش غوطه ورسازی خیار در آب استفاده نمود.
3- درجه بندی : این مرحله در تولید خیارشور که میوه به صورت کامل مورد استفاده قرار می گیرد بسیار اهمیت دارد . درجه بندی را می توان بر اساس معیارهایی که ارائه می شود انجام داد :
:: شکل و اندازه
:: رسیده وتازه بودن
:: بافت
:: مزه و عطر
:: عیوب ظاهری
:: رنگ
به استثنای مورد اول که بوسیله دستگاه انجام نمی گردد در بقیه موارد مجبور به استفاده از نیروی انسانی (به کمک تشخیص با چشم) می باشیم.
4- جداسازی قسمت های زائد : این کار بلا فاصله پس از شستشو انجام می گیرد
5- دم گیری : پس از طی مراحل بالا دستگاه را وارد دستگاه دم گیر می کنند تا دم آن جداشود. این عمل می تواند به صورت دستی نیز انجام گردد.
6- شستشو وتمیز کردن : در این قسمت پس از دم گیری این بار خیار را بوسیله اسپری آب با فشار بالا شستشو می نمایند.
قراردادن خیارها در شیشه : پس از آماده کردن خیارها آن ها را بوسیله دستگاه و یا به صورت دستی در شیشه ها قرار می دهیم.
8- آماده کردن محلول آب نمک : محلول آب نمک شامل 7-10% حجمی سرکه و 3-4% حجمی نمک می باشد پس از تهیه محلول آن را وارد دیگ دوجداره می نماییم و تا دمای 95 درجه سانتیگراد گرم می نماییم.
9- اضافه کردن آب نمک : پس از تهیه آب نمک آن را بوسیله دستگاه پرکن آب نمک به شیشه های خیارشور اضافه می نماییم.
10- پاستوریزاسیون: برای ماندگاری خیارشور آن را وارد دستگاه پاستوریزاسیون مینماییم.
11- دستگاه دربندی تک هد و چند هد : در این دستگاه یک مخزن وجود دارد که درب ها در آن ریخته می شود و به تدریج برای دربندی مورد استفاده قرار می گیرند این دستگاه دارای هدهای چرخنده است که با چرخش خود باعث دربندی شیشه ها می شوند.
12- دستگاه اتیکت چسبان خطی : در این دستگاه شیشه ها از سمت چپ وارد و پس از اتیکت چسبانی از سمت راست خارج می شوند دراین دستگاه بر اثر برخرد شیشه با دستگاه و چرخش آن لیبل ها به شیشه می چسبند.
13- شرینگ پک : در این دستگاه شیشه های خیارشور را که دربندی و اتیکت زنی شده اند شرینگ می کند.این عمل در بسته های 20 تایی و 12 تایی معمولا انجام می شوند.این عمل بوسیله کارگر نیز قابل انجام می باشد.
ترشی :
از قرار گرفتن مخلوط سبزی ها و بعضی میوه ها در محلول مناسب آماده شده از سرکه ترشی تهیه می شود. ترشی دارای انواع بسیار گوناگونی است که در اینجا فرآیند صنعتی تولید ترشی در ادامه توضیح داده شده است:
1 - توزین مواد اولیه قبل از تخلیه و تحویل بار : در کارخانجات مواد غذایی که مواد اولیه آن ه ا میوه وسبزیجات است میوه وسبزیجات را به وسیله باسکول توزین کرده وسپس تخلیه می نمایند.
2- شستشو وتمیز کردن اولیه : منظور از تمیز کردن پاک نمودن میوه وسبزیجات از هرگونه آلودگی خارجی می باشد.بدین منظور می توان روش غوطه ورسازی سبزیجات در آب استفاده نمود.
3- درجه بندی : این مرحله در تولید ترشی که به صورت خرد شده تهیه می گردد اهمیت چندانی ندارد . درجه بندی را می توان بر اساس معیارهایی که ارائه می شود انجام داد :
:: شکل و اندازه
:: رسیده وتازه بودن
:: بافت
:: مزه و عطر
:: عیوب ظاهری
:: رنگ
به استثنای مورد اول که بوسیله دستگاه انجام می گردد در بقیه موارد مجبور به استفاده از نیروی انسانی (به کمک تشخیص با چشم) می باشیم.
4- جداسازی قسمت های زائد : این کار بلا فاصله پس از شستشو انجام می گیرد.
5- پوستگیری : در تولید ترشیجات در مقیاس های کوچک پوستگیری را اغلب به صورت دستی انجام می دهند اما در تولیدی های بزرگ از دستگاهی استفاده می شود که با ایجاد چرخش در محصول در داخل استوانه پوست آن را جدا می نماید.
6- خرد کردن : در این دستگاه که به صورت پیوسته کار می کند سبزیجات از قسمت بالای دستگاه وارد و در اثر چرخش چاقوهای تیز که حول محور نصب شده اند سبزیجات را خرد می کنند شایان ذکر ایت که دستگاهی نیز برای تیز کردن چاقوها می تواند مورد استفاده قرار گیرد.قبل از ورود سبزیجات به دستگاه حتما باید از آهنربایی جهت جذب قطعات آهنی و پیچ و مهره های احتمالی موجود در سبزیجات استفاده نمود تا از رسین آسیب های جدی به دستگاه پیشگیری گردد.
7- آماده کردن محلول سرکه : سرکه را به همراه 3-2% نمک مخلوط شده و به دستگاه پرکن منتقل میگردد .
8- قراردادن سبزیجات خرد در شیشه بوسیله دستگاه پرکن : پس از آماده کردن سبزیجات آن ها را به بوسیله دستگاه پرکن در شیشه ها قرار می دهیم.
9- پاستوریزاسیون: برای ماندگاری خیارشور آن را وارد دستگاه پاستوریزاسیون مینماییم.
10- دستگاه دربندی تک هد و چند هد : در این دستگاه یک مخزن وجود دارد که درب ها در آن ریخته می شود و به تدریج برای دربندی مورد استفاده قرار می گیرند این دستگاه دارای هدهای چرخنده است که با چرخش خود باعث دربندی شیشه ها می شوند.
11- دستگاه اتیکت چسبان خطی : در این دستگاه شیشه ها از سمت چپ وارد و پس از اتیکت چسبانی از سمت راست خارج می شوند دراین دستگاه بر اثر برخرد شیشه با دستگاه و چرخش آن لیبل ها به شیشه می چسبند.
این دستگاه معمولا از استنلس استیل خشدار ضد اسید با پایه های آلومینی قابل تنظیم استفاده می شود.
12- شرینگ پک : در این دستگاه شیشه های خیارشور را که دربندی و اتیکت زنی شده اند شرینگ می کند.این عمل در بسته های 20 تایی و 12 تایی معمولا انجام می شوند.این عمل بوسیله کارگر نیز قابل انجام می باشد. در انتها متذکر می شویم بادمجان را باید به صورت جداگانه با سرکه جوشاند و در پرکن به بقیه مواد اضافه نمود.
طرح حاضر سعی دارد تا مجموعه عوامل و فاکتورهای موثر در تولیـد مربا، ترشی و خیارشور را حتی الامکان توضیح داده و به بررسی توجیه پذیری مالی و اقتصادی این طرح بپردازد.
تعداد صفحات:109
اشتغال زایی:21
فرمت:pdf